معرفی کتاب گلستان سعدی بر اساس نسخه محمد علی فروغی
کتاب گلستان سعدی مجموعه حکایتهای آموزنده و تأثیرگذار سعدی شیرازی، شاعر و نویسندهی مشهور ایرانی در قالب نظم و نثری آهنگین است.
سعدی این اثر گرانبها را در قالب یک دیباچه و هشت باب به نظم و نثر مسجع و موزون نگاشته است و اکثر نوشتههای آن کوتاه و به شیوهی داستانها و پندهای اخلاقی هستند. هنر داستانگویی و ایجاز وی مانع شده است که وجه تعلیمی آن باعث ملالت خواننده گردد.
حکایتهای گلستان متناسب با موضوع، کوتاه یا بلند هستند. در بعضی از حکایات، شخصیتهای خیالی یا واقعی ثالث به چشم میخورند؛ اما در برخی دیگر، نویسنده خود حاضر و ناظر میباشد. برخی از این رخدادها، رخدادهای واقعی زندگی وی و برخی صرفاً رخدادهای تخیلی هستند.
او در گلستان از پرداختن به تاریخنگاری و تذکرهنویسی پرهیز مینماید و فقط به بیان امور مربوط به زندگی و منش اشخاص پرداخته است. این اثر را میتوان گزارش وی از جامعهی زمان خود معرفی نمود که در آن اوضاع فرهنگی و اجتماعی مردم را به صورت واقعی به نمایش میگذارد.
او تا قبل از نگارش بوستان و گلستان، شاعر معروفی به شمار نمیرفت، اما نگارش این دو اثر باعث شهرت و خوش نامی او شد. وی نوشتن این کتاب را کمتر از یک سال پس از تدوین بوستان آغاز نمود و در مدت پنج یا شش ماه آن را به اتمام رساند که به نظر منتقدین ادبی مانند یک معجزه است.
مشخصات کتاب گلستان سعدی
- نویسنده : شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی
- ناشر : باران خرد
- موضوع : شعر
- شابک : 9786009575985
- قطع : وزیری
- تعداد صفحات : 166 صفحه
- نوع جلد : گالینگور
فصول کتاب گلستان سعدی
- دیباچه
- باب اول در سیرت پادشاهان
- باب دوم در اخلاق درویشان
- باب سوم در فضیلت قناعت
- باب چهارم در فواید خاموشی
- باب پنجم در عشق و جوانی
- باب ششم در ضعف و پیری
- باب هفتم در تأثیر تربیت
- باب هشتم در آداب صحبت
قسمتی کتاب گلستان سعدی
یکی در صورت درویشان نه بر صفت ایشان در محفلی دیدم نشسته و شنعتی در پیوسته و دفتر شکایتی باز کرده و ذم توانگران آغاز کرده. سخن بدینجا رسانیده که درویش را دست قدرت بسته است و توانگر را پای ارادت شکسته.
- کریمان را به دست اندر درم نیست خداوندان نعمت را کرم نیست
مرا که پرورده نعمت بزرگانم این سخن سخت آمد. گفتم ای یار توانگران دخل مسکینان اند و ذخیره گوشه نشینان و مقصد زائران و کهف مسافران و محتمل بار گران بهر راحت دگران. دست تناول آن گه به طعام برند که متعلقان و زیردستان بخورند و فضله مکارم ایشان به ارامل و پیران و اقارب و جیران رسیده.
- توانگران را وقف است و نذر و مهمانی زکات و فطره و اعتاق و هدی و قربانی
- تو کی بدولت ایشان رسی که نتوانی جز این دو رکعت و آن هم به صد پریشانی
اگر قدرت جودست و گر قوت سجود، توانگران را به میسر شود که مال مزکا دارند و جامه پاک و عرض مصون و دل فارغ و قوت طاعت در لقمه لطیف است و صحت عبادت در کسوت نظیف، پیداست که از معده خالی چه قوت آید وز دست تهی چه مروت وز پای تشنه چه سیر آید و از دست گرسنه چه خیر.
- شب پراکنده خسبد آنکه پدید نبود وجه بامدادانش
- مور گرد آورد به تابستان تا فراغت بود زمستانش
در ادامه کتاب گلستان سعدی می خوانیم :
فراغت با فاقه نپیوندد و جمعیت در تنگدستی صورت نبندد. یکی تحرمه عشا بسته و یکی منتظر عشا نشسته هرگز این بدان کی ماند؟
- خداوند مکنت به حق مشتغل پراکنده روزی پراکنده دل
پس عبادت اینان به قبول اولی تر است که جمعند و حاضر، نه پریشان و پراکنده خاطر. اسباب معیشت ساخته و به اوراد عبادت پرداخته. عرب گوید: اعوذ بالله من الفقر المکب و جوار من لا یحب و در خبر است: الفقر سواد الوجه فی الدارین، گفتا نشنیدی که پیغمبر علیه السلام گفت الفقر فخری گفتم خاموش که اشارت خواجه علیه السلام به فقر طایفه ای ست که مرد میدان رضایند و تسلیم تیر قضا نه اینان که خرقه ابرار پوشند و لقمه ادرار فروشند.
- ای طبل بلندبانگ در باطن هیچ بی توشه چه تدبیر کنی وقت بسیچ
- روی طمع از خلق بپیچ ار مردی تسبیح هزاردانه بر دست مپیچ
درویش بی معرفت نیارامد تا فقرش به کفر انجامد. کاد الفقر ان یکون کفرا که نشاید جز به وجود نعمت برهنه ای پوشیدن یا در استخلاص گرفتاری کوشیدن، و ابنای جنس ما را به مرتبه ایشان که رساند و ید علیا به ید سفلی چه ماند؟ نبینی که حق جل و علا در محکم تنزیل از نعیم اهل بهشت خبر می دهد که اولئک لهم رزق معلوم تا بدانی که مشغول کفاف از دولت عفاف محروم است و ملک فراغت زیر نگین رزق معلوم.
- تشنگان را نماید اندر خواب همه عالم به چشم چشمه آب
حالی که من این سخن بگفتم، عنان طاقت درویش از دست تحمل برفت. تیغ زبان برکشید و اسب فصاحت در میدان وقاحت جهانید و بر من دوانید و گفت چندان مبالغه در وصف ایشان بکردی و سخنهای پریشان بگفتی که وهم تصور کند که تریاق اند یا کلید خزانه ارزاق.
پیشنهاد دشت کتاب
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.